Stimuleren van opgroeien van een rookvrije generatie, Artikel 41 vragen ingediend door de PvdA + reactie KWF + antwoorden vanuit het College Bevewijk.

De PvdA fractie zou graag zien dat in Beverwijk/Wijk aan Zee een rookvrije generatie opgroeit, een van de speerpunten uit het landelijke en regionale gezondheidsbeleid. Steeds meer wordt gewezen op het belang van het rookvrij opgroeien van kinderen. Als volwassenen het goede gedrag laten zien, vergroot dit de kans dat de jeugd het goede gedrag overneemt. Toch wordt er in de omgeving van kinderen nog vaak gerookt, in de openbare ruimte bij speeltuintjes en ook bij verenigingen die subsidie van de gemeente ontvangen zoals sportclubs en speeltuinverenigingen.

Een rookvrije omgeving voor kinderen is heel belangrijk. Dit geldt ook voor sporten, spelen en recreëren in de buitenlucht. Diverse clubs en speeltuinen in Beverwijk hebben al een rookvrije buitenaccommodatie gerealiseerd. Toch laten zij ook de rokers niet buitenspel staan. Voor rokers is dan vaak nog ergens een plek beschikbaar, uit het zicht van de kinderen, waar men nog wel mag roken. Gastvrij naar iedereen toe dus. Niet alle clubs, speeltuinen en verenigingen waar jeugd verblijft zijn al zover. Maar ook de gemeente heeft zelf nog geen beleid op rookvrij maken van openbare speel- en sportveldjes. Dit vinden wij een gemiste kans: zien roken vergroot de kans op later zelf roken met alle schadelijke gevolgen voor de gezondheid. Het is bovendien niet gezond om als kind in de rook, veroorzaakt door het roken van sigaretten, sigaren of pijp te spelen, te sporten of te verblijven, ook niet in de buitenlucht. De PvdA zou graag zien dat de gemeente een simulerende rol gaat spelen bij het rookvrij maken van buitenaccommodaties.

Onze vragen zijn dan ook:

1. Is het mogelijk om in de Algemene Plaatselijke Verordening te regelen dat in de  openbare ruimte bij gemeentelijke speelplaatsen en sportveldjes een rookverbod gaat gelden?  Antwoord: Het is niet mogelijk om in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) te regelen dat er in de openbare ruimte bij gemeentelijke speelplaatsen en sportveldjes een rookverbod geldt. Door als gemeente in de APV een rookverbod op te nemen bij gemeentelijke speelplaatsen en sportvelden wordt inbreuk gemaakt op de persoonlijke levenssfeer en vrijheid van een individu. Een rechter kan de betreffende bepaling uit de APV dan onverbindend verklaren.
2. Ziet het college mogelijkheden om een rol te spelen in het rookvrij maken van buitenaccommodaties van sportverenigingen, speeltuinen en andere verenigingen waar jeugd actief is?  Antwoord: Ja, het college ziet mogelijkheden om een rol te spelen in het rookvrij maken van buitenaccommodaties. Dit kan door verenigingen te ondersteunen bij het stimuleren van een anti-rookbeleid voor gebieden (spelen, school, sport) waar de jeugd actief is. Er zijn speeltuinen (bijv. de Efteling), scholen en veerponten (zoals in Amsterdam), die het buiten roken hebben verboden. Dat kunnen organisaties en verenigingen slechts zelf, via de privaatrechtelijke weg, doen door het verbod op te nemen in een huishoudelijk reglement of in het eigen (de gedragsregels) beleid.
3.  Is het mogelijk om verenigingen hierbij te ondersteunen? Soms is het voor een bestuur dat uit vrijwilligers bestaat best moeilijk om hier het voortouw in te nemen, zeker als een deel van de vrijwilligers waar men op leunt zelf verstokte rokers zijn. Antwoord: het college kan verenigingen ondersteunen bij het rookvrij maken. Op landelijk niveau is divers materiaal beschikbaar voor de verenigingen om hen te helpen en te ondersteunen bij het stimuleren van rookvrije omgevingen. Dit materiaal bestaat onder andere uit posters, kleurplaten, tips, infosheet, stappenplannen etc. Het college kan dit materiaal (pro)actief onder de aandacht brengen bij de betreffende verenigingen in de gemeente Beverwijk.
4. Is het mogelijk om het rookvrij zijn van een sportvereniging, speeltuin of andere vereniging als aanvullende voorwaarde op te nemen in de subsidieverordening? Het gaat ons dan met name om de subsidies, die met het oog op activiteiten voor jeugd worden verstrekt, zoals de jeugdsportsubsidie en de subsidie aan bijvoorbeeld speeltuinvereniging, scouting, etc.  Antwoord: Het is niet mogelijk om het rookvrij zijn van een organisatie of vereniging als aanvullende voorwaarde/verplichting op te nemen in de Algemene Subsidieverordening. Soms kan er aan de subsidieverlening een aanvullende voorwaarde worden verbonden. De Algemene wet bestuursrecht echter, zegt hierover in artikel 4:39, lid 2 dat niet-doelgebonden verplichtingen slechts kunnen worden opgelegd als deze betrekking hebben op de wijze waarop, of de middelen waarmee, de gesubsidieerde activiteit wordt verricht. Aangezien roken geen betrekking heeft op de activiteit waar de subsidie voor wordt verstrekt is het niet mogelijk een rookverbod als aanvullende voorwaarde/verplichting op te nemen. 

       Wij horen graag van het college wat de mogelijkheden zijn om het streven naar een rookvrije generatie nog beter op de kaart te zetten in Beverwijk.

Met vriendelijke groeten,

Namens de PvdA-fractie, Jaqueline Dorenbos de Hen

Van het KWJ ontvingen wij onderstaande reactie:

Geachte mevrouw Dorenbos,

In een nieuwsbericht hebben we gelezen dat u vragen stelt aan het College om een Rookvrije Generatie te genereren. We zijn zeer verheugd dat u uw gemeente tot dit besluit wil laten komen en zo wil bijdragen aan een Rookvrije Generatie. Graag willen wij u via deze weg informeren over de Rookvrije Generatie en de mogelijkheden aan ondersteuning.

U heeft het College meerdere vragen gesteld waar de gemeente een rol in kan spelen. Graag verwijzen we u naar https://rookvrijegeneratie.nl/materialen/. Daar vindt u verschillende materialen, waaronder materialen voor gemeenten in de vorm van een stappenplan hoe te komen van agendering, beleidsontwikkeling, beleidsvaststelling tot uitvoering en evaluatie. Hier kan de gemeente wat aan hebben op weg naar een Rookvrije Generatie in Beverwijk.

Rookvrije Generatie

De beweging ‘Op weg naar een Rookvrije Generatie’ streeft ernaar dat kinderen volledig rookvrij en meerookvrij kunnen opgroeien. Ook wil de beweging dat kinderen die vanaf 2017 geboren zijn nooit beginnen met roken. De drie gezondheidsfondsen KWF Kankerbestrijding, de Hartstichting en het Longfonds hebben vanuit de Alliantie Nederland Rookvrij initiatief genomen voor deze beweging. Inmiddels hebben zich 100 maatschappelijke organisaties, de nationale overheid en ook gemeenten zich aangesloten bij de beweging. De gemeente Kampen kan deze beweging verder brengen en eraan bijdragen dat de komende generatie in onze gemeente een gezonde start maakt.

Informatie en ondersteuning

Vanuit KWF Kankerbestrijding, de Hartstichting en het Longfonds bieden we ondersteuning in de vorm van materialen en advies aan gemeenten, sportverenigingen, scholen, speeltuinen en andere stakeholders in de stad. Wij hopen dat we ook u handvaten kunnen aanreiken over de Rookvrije Generatie om stappen in uw gemeente te kunnen zetten. Graag verwijzen wij u ook naar www.rookvrijegeneratie.nl/help-mee of de webpagina www.kwf.nl/rookvrije-gemeenten, waar meer informatie is te vinden. Ook kan het filmpje gebruikt worden bij het bespreken van dit onderwerp binnen de gemeente. Of kijk op YouTube voor video’s van lokale initiatieven.

Partnership Alliantie Nederland Rookvrij

Tot slot stuur ik u informatie over het partnership bij de Alliantie Nederland Rookvrij. In de bijlage vindt u de partnerpropositie. Daarin wordt aangegeven wat het partnership inhoudt. Ook ziet u dat dit wordt vastgelegd door het tekenen van de partnerovereenkomst van de Alliantie. Mocht u meer informatie willen hebben over het partnership dan sturen we de overige benodigde documenten naar u toe.

Mochten er verder vragen en/of opmerkingen zijn dan kunt u contact opnemen met ons. Zeker als u behoefte heeft aan advies en materialen, dan lichten wij dat graag nader toe en verwijzen u door naar de juiste contactpersonen.

Met vriendelijke groet,

Bart de Wolf, coordinator lokale aanpak Kankerbestrijding